Stal to surowiec, który daje olbrzymie możliwości zarówno w budownictwie, jak i architekturze. Wykorzystuje się ją m.in. do produkcji balustrad, pokryć dachowych czy elewacji, a także jako materiał dekoracyjny, nadający wnętrzom czy budynkom nietuzinkowy, nowoczesny charakter. We współczesnej architekturze stal zajmuje szczególne miejsce. Sprawdźmy dlaczego.

Jaki rodzaj stali wykorzystuje się w architekturze i dlaczego?

W architekturze wykorzystuje się przede wszystkim stal nierdzewną. Dlaczego akurat ten rodzaj? Powodów jest kilka.

Stal nierdzewna jest wyjątkowo trwała i wyróżnia się doskonałymi właściwościami antykorozyjnymi. Jest wyjątkowo odporna na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć, ekstremalne temperatury czy działanie szkodliwych i zmiennych czynników atmosferycznych oraz rozcieńczonych kwasów. W porównaniu do innych rodzajów stali stal nierdzewna wykazuje dużo wyższą odporność ogniową, a także niską rozszerzalność termiczną. Wszelkie zarysowania są mało widoczne, dzięki czemu stal nierdzewna zachowuje świetny wygląd przez nawet dziesiątki lat.

Ponadto stal jest stosunkowo łatwa w obróbce, a łączenie różnych elementów nie sprawia większych trudności. Dzięki temu można produkować z nich elementy o przeróżnych kształtach.

Warto wiedzieć! Swoje właściwości stal nierdzewna zawdzięcza m.in. powłoce z tlenku chromu, która tworzy się na powierzchni w wyniku naturalnej reakcji chemicznej.

A co ze stalą węglową? Choć stal nierdzewna jest materiałem bardzo wszechstronnym, to nie jest jedynym rodzajem stali wykorzystywanym w architekturze. Innym przykładem może być stal węglowa (lub stal czarna), która charakteryzuje się dużą wytrzymałością i odpornością na uszkodzenia, a do tego jest łatwa w obróbce. Jednak – z uwagi na wyższą niż w przypadku stali nierdzewnej zawartość węgla – jest mniej odporna na korozję, dlatego nie ma tak wszechstronnego zastosowania.

Stal węglową wykorzystuje się przede wszystkim do wznoszenia budynków czy do produkcji młotków, wierteł i narzędzi ślusarskich.

Więcej informacji o różnicach między stalą nierdzewną a węglową znajdziesz tutaj.

Stylowa stal

Bardzo duża odporność stali – przede wszystkim nierdzewnej – na uszkodzenia mechaniczne czy chemiczne nie jest jednak jedyną jej jedyną zaletą i przyczyną ogromnej popularności w architekturze. Stal ma także bezdyskusyjne walory estetyczne, a wykonane z niej konstrukcje mogą stać się pięknymi elementami dekoracyjnymi zarówno wnętrz, jak i budynków czy przestrzeni dookoła nich. W dodatku elementy ze stali mogą mieć różne struktury powierzchni i różne odcienie:

• Struktura powierzchni – stal może być szlifowana, matowa, tłoczona, walcowana we wzory, polerowana, a nawet z lustrzanym połyskiem.
• Stal barwiona – we wszystkich wariantach wykończenia powierzchni istnieje możliwość wybarwienia stali na złoto, brązowo, czarno, niebiesko czy w odcieniach szampańskich bądź różowego złota. Za sprawą zjawiska interferencji odcienie te są postrzegane jako intensywne i metaliczne, czego nie da się uzyskać na powierzchniach powlekanych czy lakierowanych. Co więcej, wybarwieniu ulega cała stal, a nie tylko jej powierzchnia. Dzięki temu można poddawać ją dalszej obróbce – cięciu czy gięciu – bez przerwania ciągłości wybarwienia.

Wszystko to jeszcze bardziej poszerza zakres jej zastosowania i daje ogromne możliwości aranżacyjne.

Stal w architekturze – jakie ma zastosowanie?

Stal jest elegancka, a jeśli została wykonana z wysokiej jakości stopów, zachowa piękny wygląd przez długie lata. Utrzymanie w czystości stali nierdzewnej jest proste i nie wymaga zabiegów konserwujących. Między innymi dlatego architekci wykorzystują ją chętnie zarówno w budynkach użyteczności publicznej, biurach czy galeriach handlowych, jak i w prywatnym budownictwie.
Duża dowolność w wyborze form oraz powierzchni sprawia, że można z niej wykonać, zarówno pokrycia dachowe czy elewacje, jak i balustrady, profile okienne i drzwiowe, kabiny wind, osłony filarów, a nawet małe elementy dekoracyjne.

Z czym stal lubi się najbardziej?

Stal świetnie prezentuje się w połączeniu z innymi – często mocno kontrastowymi – materiałami. W zależności od stylu aranżacyjnego łączy się ją ze szkłem, betonem, kamieniem, cegłą czy drewnem. Sprawdźmy, jak może zmienić się charakter pomieszczenia, budynku czy przestrzeni wokół niego w zależności od konkretnego połączenia.

• Stal i beton tworzą aranżacje nowoczesne, surowe, raczej chłodne.
• Stal i szkło to połączenie charakterystyczne dla nowoczesnego budownictwa. Wykorzystanie przeszkleń – np. w balustradach – umożliwia swobodny przepływ światła we wnętrzach i zapewnia dużo naturalnego oświetlenia.
• Połączenie stali i czerwonej cegły pozwala uzyskać typowo loftowy, postindustrialny, a przy tym cieplejszy i przytulniejszy charakter aranżowanej przestrzeni.
• Stal i drewno to duet, którego raczej nikomu nie trzeba przedstawiać. Takie połączenie pasuje do przestrzeni urządzonych zarówno w stylu modernistycznym, jak i skandynawskim, japandi, minimalistycznym, nowoczesnym czy loftowym.

Szlachetny połysk stali, możliwość jej obróbki i zmiany struktury powierzchni oraz wybarwienia, a do tego świetne parametry techniczne i duża odporność sprawiają, że jest to surowiec, bez którego trudno wyobrazić sobie nowoczesną architekturę.